Utrecht wijst 36 jonge monumenten aan, ook in Leidsche Rijn
Nieuws“Al deze gebouwen en objecten samen verbeelden de ontwikkeling van de stad in deze periode van de Utrechtse geschiedenis. Ze zijn exemplarisch voor hun tijd en uniek voor Utrecht. Door ze nu een monumentenstatus te geven zorgen we dat ze behouden blijven voor huidige en toekomstige generaties, aldus Rachel Streefland, wethouder Erfgoed.
Kenmerkend voor de periode van 1970 tot 1990 was de stadsvernieuwing in de oude stadswijken. Tussen de oude gebouwen verrezen kleinschalige sociale woningbouwcomplexen zoals Vrouwjuttenhof en Teugelhof in de Binnenstad, Jan Meijenstraat in wijk C en Albrachthof in Utrecht Oost. Vanaf de jaren 90 wordt de aandacht verlegd naar stadsuitbreiding. Er kwamen nieuwe woonwijken zoals Voordorp en Leidsche Rijn. Deze bouwperiode kenmerkt zich ook door de iconische architectuur ontworpen door Nederlandse architecten met wereldwijde bekendheid zoals het Educatorium van Rem Koolhaas en de Prins Clausbrug van UN-studio. Maar ook drie bijzondere nutsgebouwen staan op de lijst met nieuwe monumenten, waaronder de warmtekrachtkoppelingscentrale op Utrecht Science Park ontworpen door Liesbeth van der Pol en de nutsvoorziening WOS8 van NL-Architects in Leidsche Rijn.
Zorgvuldig traject om tot aanwijzing te komen
Utrecht is in 2018, op verzoek van de gemeenteraad, gestart met het in kaart brengen van jong erfgoed. De gemeente organiseerde meerdere bijeenkomsten om de waardering voor het jonge erfgoed onder bewoners te peilen. Ook werd een klankbordgroep van deskundigen om advies gevraagd en vonden gesprekken plaats met architecten, bewoners en ambtenaren die betrokken zijn geweest in deze periode. In augustus 2023 maakte het College haar voornemen bekend om een selectie aan te wijzen als monument. Vervolgens zijn gesprekken gevoerd met eigenaren en was er de mogelijkheid om een zienswijze in te dienen. Op basis hiervan zijn nu 36 nieuwe monumenten aangewezen.
Post 65
Met de aanwijzing van nieuwe monumenten uit deze periode sluit Utrecht aan bij het landelijke Post 65-programma om de bouwkunst in de periode van 1965 tot 1990 in kaart te brengen. Utrecht neemt daarbij ook de periode van 1990 tot 2008 mee. In 2016 voegde Utrecht al 40 monumenten uit de periode 1945-1970 toe aan de monumentenlijst. Met de aanwijzing van de 36 jonge monumenten heeft Utrecht nu 3290 monumenten, waarvan 1669 rijksmonumenten en 1621 gemeentelijk beschermde monumenten.
Streefland: “Bij de bescherming van deze jonge monumenten leggen we de nadruk op het behoud van de belangrijkste monumentale waarden. Tegelijkertijd vinden we niet alleen de beleefbaarheid, maar ook de bruikbaarheid van deze monumenten van belang. Dat wat niet tot de belangrijkste monumentale waarden behoort blijft daarom altijd veranderbaar. Eigenaren houden daardoor de mogelijkheid om hun gebouwen te verduurzamen en aan te passen voor toekomstig gebruik.”
